Thời điểm tốt nên bắt đầu cho trẻ học bất cứ điều gì là từ khi còn nhỏ, vì trí óc của trẻ sẽ linh hoạt hơn để tiếp thu kiến thức mới một cách hiệu quả. Do đó, việc cho trẻ đắm chìm trong âm nhạc ngay sau khi chúng chào đời và chuyển sang chơi nhạc cụ khi chúng có thể tương tác vật lý với chúng là điều hợp lý.
Tuy có nhiều phương pháp dạy nhạc riêng lẻ nhưng 4 phương pháp sau đây là phổ biến nhất hiện nay. Mỗi trong số này có mục tiêu và phong cách cụ thể tập trung các khía cạnh khác nhau của nghệ thuật. Ví dụ, một phương pháp có thể tập trung vào việc học một nhạc cụ trong khi phương pháp khác có thể kết hợp thơ ca và diễn xuất.
Hãy cùng tìm hiểu 4 phương pháp này nhé.
1/ Phương pháp Orff Schulwerk
Nhà soạn nhạc người Đức Carl Orff đã tạo ra phương pháp Orff-Schulwerk trong khoảng thời gian 1920-1930. Phương pháp này dạy các khái niệm âm nhạc thông qua ca hát, diễn xuất, nhảy múa và chơi các nhạc cụ có nhịp điệu như xylophones, glockenspiels và trống cầm tay. Orff muốn nhấn mạnh khía cạnh nhịp nhàng của âm nhạc và cảm thấy rằng việc thêm chuyển động dưới hình thức khiêu vũ là cách hoàn hảo để thu hút trẻ tham gia và học tập. Do đó, phương pháp của ông không chỉ tập trung vào việc dạy nghệ thuật âm nhạc mà còn sử dụng các câu chuyện, thơ ca, kịch và chuyển động để dạy nghệ thuật thông qua vui chơi.
Phương pháp Orff-Schulwerk phát triển việc sử dụng bộ gõ cơ thể một cách triệt để, như là một công cụ trong luyện tập âm nhạc; tạo ra những hoạt động đặc biệt mà ông và những nhà sư phạm âm nhạc đã tổng hợp, kế thừa và hệ thống.
Khía cạnh âm nhạc có ba phần: tập trung vào giọng hát và nghe thơ, tiếp theo là bộ gõ cơ thể, nơi trẻ học nhịp điệu thông qua tiếng búng tay, tiếng vỗ tay và dậm chân. Cuối cùng, học sinh chơi nhạc cụ gõ để giúp các em luyện tập khía cạnh nhịp điệu và cho phép các em sáng tạo.
Vì mỗi bài học tập trung vào việc học thông qua vui chơi nên mỗi trẻ học theo tốc độ hiểu biết của mình. Để làm quen, âm nhạc họ nghe thường là nhạc dân gian truyền thống của vùng họ.
Khi các em học nhạc cụ tốt hơn, việc sáng tác các tác phẩm của các em được khuyến khích và chia sẻ với các học sinh khác. Tuy nhiên, không có cấu trúc chương trình giảng dạy cố định nào để tuân theo và giáo viên soạn giáo án hàng ngày dựa trên quy mô lớp học và số lượng học sinh.
Một ví dụ về một buổi học điển hình là giáo viên đọc truyện cho trẻ nghe. Khi các em đã quen với câu chuyện, giáo viên sẽ cho một số em chơi một nhạc cụ khi nghe một từ hoặc cụm từ cụ thể hoặc đến một phần cụ thể của câu chuyện. Sau đó, các em sẽ đọc lại câu chuyện và trẻ sẽ thao tác theo các phần này bằng nhạc cụ của mình.
Giáo viên thậm chí có thể chơi nhạc cụ để khuyến khích sự tham gia của trẻ. Người hướng dẫn giao cho một nhóm trẻ mới một nhạc cụ và quá trình kể chuyện sẽ bắt đầu lại. Một số trẻ thậm chí có thể được yêu cầu diễn lại một số cảnh nhất định của câu chuyện vì giờ đây chúng đã quen với cảnh đó.
Phương pháp tiếp cận Orff là một phương pháp giảng dạy tuyệt vời cho phép trẻ phát triển niềm yêu thích với các môn nghệ thuật khác cùng với âm nhạc.
2/ Phương pháp Kodaly
Nhà soạn nhạc người Hungary Zoltan Kodaly đã tạo ra Phương pháp Kodaly, phương pháp này sau đó được các đồng nghiệp của ông phát triển thêm. Mục tiêu ban đầu của ông là nâng cao trình độ hiểu biết về âm nhạc trong trường học. Ông tập trung những bài hát ru, những bài đồng dao dành cho trẻ mẫu giáo và những bài hát kể chuyện. Cuối cùng, Kodaly cho rằng giáo dục âm nhạc sẽ hiệu quả nhất khi được bắt đầu ngay từ giai đoạn đầu của trẻ. Triết lý chính là mọi người đều có thể phát triển khả năng hiểu biết âm nhạc thông qua âm nhạc dân gian và âm nhạc có giá trị nghệ thuật cao.
Nguyên lý trung tâm của Kodály là âm nhạc thuộc về tất cả mọi người, giáo dục âm nhạc là quyền của mỗi con người và không nên bỏ qua cơ hội được học nhạc.
Trình tự học cơ bản của phương pháp này là: Nghe -> Hát theo -> Hiểu -> Đọc/Viết -> Sáng tạo.
Mục tiêu của Phương pháp Kodaly là phát triển khả năng cảm thụ âm nhạc, kỹ năng và khái niệm âm nhạc thông qua việc nghe và học các bài hát dân gian, hình ảnh, ký hiệu và âm tiết nhịp nhàng, đọc nhạc (Solfege Movable Do) và ký hiệu tay Curwen. Những ký hiệu tay này có mối liên hệ với Solfege và thể hiện các cao độ khác nhau trên thang âm (Do Re Me Fa So La Ti), cho phép trẻ kết nối thính giác bên trong và đọc các cao độ, giiúp trẻ chuyển động để kết nối hình ảnh với các ghi chú bằng lời nói và âm thanh.
Bằng cách sử dụng các ký hiệu tay này, học sinh tập trung vào việc học cao độ, đọc thị giác và nắm vững các nhịp điệu cơ bản. Nó cũng dạy mét, nhịp độ và nhịp thông qua các cụm từ âm tiết nhịp nhàng. Phương pháo Kodaly sử dụng giọng nói làm phương tiện âm nhạc chính chứ không phải nhạc cụ.
Ngoài việc nghe nhạc, Phương pháp Kodaly còn kết hợp chơi trò chơi, đọc sách, nhảy múa, viết nhạc và hát và chơi các nhạc cụ đơn giản như xylophones và máy ghi âm. Hy vọng rằng điều này sẽ giúp trẻ cuối cùng có thể sáng tác được những bản nhạc đơn giản của riêng mình.
Kodaly là một phương pháp giáo dục âm nhạc rất toàn diện, được sử dụng thường xuyên hơn ở các trường mầm non và mẫu giáo vì đây là một cách tuyệt vời để thu hút sự tham gia của cả lớp thông qua bài hát và nhạc cụ riêng lẻ.
3/ Phương pháp Dalcroze
Phương pháp này được phát triển vào đầu thế kỷ 20 bởi Emile Jaques-Dalcroze, một giáo viên người Thụy Sĩ. Mục tiêu của ông là dạy cấu trúc, nhịp điệu và cách diễn đạt âm nhạc thông qua âm nhạc và chuyển động. Trong phương pháp này, cơ thể con người là công cụ chính và các giác quan giúp học hỏi (âm thanh, thị giác và xúc giác khi chuyển động).
Phương pháp Dalcroze có ba khía cạnh: Eurythmics (chuyển động), sử dụng Solfege ( xướng âm) và khả năng ứng tác thông qua chuyển động, giọng nói và nhạc cụ. Các nhà phát triển sử dụng kỹ thuật Solfege, nhưng thường có liên quan đến khiêu vũ.
Khả năng ứng tác giúp phát triển các phản ứng thể chất tự phát của trẻ với âm nhạc. Hơn nữa, lý thuyết âm nhạc cơ bản được dạy với giá trị nốt nhạc và nhịp điệu được thể hiện thông qua các chuyển động của cơ thể như bước đi và vỗ tay.
Trọng tâm chính của Phương pháp Dalcroze là:
- Thể hiện trí tưởng tượng và tinh thần sáng tạo
- Phối hợp
- Nhịp điệu
- Sự uyển chuyển
- Sự tập trung
- Thính giác
- Cảm thụ âm nhạc
- Sự hiểu biết về các khái niệm âm nhạc
Dalcroze có lẽ là phương pháp ít tập trung vào nhạc cụ nhất nhưng nó lại rất hiệu quả trong việc dạy nhịp điệu, chuyển động, cách thể hiện cá nhân và khả năng ứng tác. Đây sẽ là phương pháp hoàn hảo cho những đứa trẻ thích chuyển động.
4/ Phương pháp Suzuki
Phương pháp này được tạo ra vào đầu thế kỷ 20 bởi Shinichi Suzuki, người tin rằng việc tiếp xúc và dạy cách trân trọng âm nhạc hay sẽ giúp nuôi dưỡng những trái tim và nhân cách đẹp đẽ. Vì vậy, đứa trẻ sẽ trở thành một người tốt hơn khi chúng được học âm nhạc. Phương pháp này tập trung vào việc học một nhạc cụ âm nhạc
Shinichi tin rằng tất cả trẻ em đều có thể học âm nhạc giống như cách chúng học tiếng mẹ đẻ; thông qua sự tắm mình trong không gian âm nhạc và lặp lại. Nó còn được gọi là phương pháp Tiếng mẹ đẻ. Phương pháp này đòi hỏi sự kết hợp giữa phụ huynh và giáo viên trong việc cung cấp nền tảng cho trẻ. Để học âm nhạc bằng cách tiếp cận Suzuki, trẻ phải sao chép các bước học ngôn ngữ bằng cách nghe các bản ghi nhạc xuất sắc, để âm nhạc đẹp trở thành một phần trong môi trường tự nhiên của chúng. Ghi âm cũng cung cấp nguồn cảm hứng, và đặt nền tảng để hiểu từ vựng và cấu trúc của âm nhạc. Sự tham gia của phụ huynh cũng là chìa khóa thành công của trẻ. Phụ huynh cung cấp động lực, khuyến khích và hỗ trợ hàng ngày. Cha mẹ thường học nhạc cụ cùng với trẻ, đóng vai trò là hình mẫu âm nhạc và duy trì bầu không khí học tập tích cực để trẻ thành công.
Tóm lại, bất kể học theo phương pháp dạy âm nhạc nào, tất cả đều khuyến khích học sinh tham gia tích cực để giúp khơi dậy sự tò mò, sáng tạo và cá tính, đồng thời giúp các em thoải mái với các khái niệm và nhạc cụ âm nhạc.
Học âm nhạc và đặc biệt là học một nhạc cụ đã được chứng minh là có nhiều lợi ích tích cực, vì vậy hãy đảm bảo cho trẻ em bắt đầu càng sớm càng tốt. Phụ huynh thậm chí có thể tìm hiểu từ các giáo viên dạy nhạc ở trường về phương pháp họ sử dụng và thể tiếp tục đồng hành cùng với trẻ ở nhà.
Nguồn: nuryl.com
